تاثیر ماساژ بر دوران قائدگی

هدف ازاین تحقیق بررسی تاثیر ماساژ بر قبل و حین دوران قائدگی بوده است، تحقیق حاضر تحقیقی توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق تعداد ۱۲ خانم با میانگین سنی ۲۷ سال به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده اند. در این تحقیق از سه نوع ماساژ که تاثیر مثبت بر روند دوران قائدگی دارد و می تواند به زنان در مواجه با این دوران کمک  شایانی داشته باشد استفاده شده است.

قائدگی دردناک ،عمومی تر از آن چیزی است که ما می پنداریم و متاسفانه به عنوان بخش بسیار عادی در زندگی زنان دیده می شود. به ندرت می توان زنی را یافت که در زندگی هیچ دردی را در این دوران تجربه نکرده باشد.درد می تواند در قبل و یا در طول قائدگی اتفاق افتاده باشد و عموماً در قسمت زیرشکم و پشت احساس می شود. نوع درد و رنج در هر زنی متفاوت است. می تواند از درد ملایم شروع و به دردهای غیرقابل تحمل تبدیل شود. درد هم چنین می تواند علائم دیگری نیز داشته باشد مثل عرق کردن و تهوع …دوره های درد می تواند تاثیرات تحمل ناپذیری داشته  باشد و یا فرد را از بازگشت به زندگی عادی  ناتوان کند.

روش تحقیق

در تحقیق زیرسعی شده است روش های مناسبی را جهت کاهش درد و قابل تحمل ترکردن دوران قائدگی برای زنان  بکارگرفته شود تا آنها را سریع تر به زندگی عادی وکارهای روزانه خود بازگرداند.

در این تحقیق از تعداد ۱۲ خانم با دامنه سنی ۲۴ تا ۳۲ سال و میانگین سن ۲۷ سال در یک دوره ۴ ماهه [۱] استفاده شده است. معمولا شروع دوره در افراد متفاوت است و در جامعه آماری یاد شده فوق این تاریخ از ششمین روز ماه آغاز و تا بیستمین روز ماه متغیر بوده است، که دوره برای هر فرد به طور متوسط  5 تا ۹ روز طول کشیده و ادامه یافت.

علائم  بالینی دوران قائدگی که در جامعه آماری مشاهده شد:

درد ممتد در ناحیه کمر، خاجی و زیر شکم، احساس فشار احتباس خون، درد در سینه ها بخصوص سمت چپ، درد در ناحیه بین خاجی ومهره های کمر، تورم غدد درون سینه ها، بی حسی در پایین تنه بخصوص در پاها، حالت عصبی و خستگی روحی، خیز و ادم در پاها(به ندرت) درد در ناحیه شکم و زیر شکم، سردرد.

موارد ذکر شده در بالا علائمی هستند که در تمامی جامعه آماری به شکلی نسبی  وجود دارد و تمامی موارد به شکل مشخص در یک  نفر مشاهده نشده است.

انتظار شروع این دوران درگروه تحقیق به نوعی غیرقابل تحمل و با فشار روانی  بالایی همراه بود، قبل ازآغاز روز اول خونریزی، درد در نواحی معده، زیر شکم و خاجی و همچنین در ناحیه سینه بخصوص در سینه چپ بروز کرد.

شروع خونریزی در روز اول به صورت تیره رنگ و بیشتر قهوه ای بود که همراه با درد ممتد در نواحی ذکر شده و احساس تشنگی  بوده است .

در روز دوم، دوره با لخته های خون قهوه ای پر رنگ  و شدید همراه بود.

در روز سوم و چهارم خون ریزی ها باشدت کمتری ادامه یافت و تبدیل به خون ریزی روشن وگرم شد.

در ۲/۳ جامعه آماری لکه بینی شروع شد و به ندرت خونریزی دیده شد،در ۱/۳ دیگر بانوان تا روز هفتم و حتی تا صبح روز هشتم خونریزی دیده شد و از بعد از ظهر روز هشتم و روز  نهم لکه بینی مشاهده شد.

برنامه ماساژ

در این برنامه از ماساژ افلوراژ، پتریساژ و بازتابی استفاده شد.

از روز قبل شروع دوره [۲] ۲بار در روز به فاصله ۸ ساعت از هم  به مدت ۳۰ دقیقه ماساژ در ناحیه کمر، خاجی، شکم و نقاط بازتابی انجام شد. ابتدا بر روی جامعه آماری ماساژ افلوراژ که تنها دست کشیدن آرام و نرم در جهت طولی و عرضی بود استفاده شد، پس از گرم کردن موضعی نقاط از حرکت پتریساژ لول کردن، خمیرگیری و حرکات دایره ای استفاده شد و در انتها کار از بازتاب های غده هیپوفیز، بازتابهای تیروئید و پاراتروئید، بازتابهای غدد فوق کلیوی، بازتاب های تخمدان ها و بازتاب های کلیه ها استفاده شد.

جدول

بعد از  اجرای ماساژ جامعه آماری تاثیرات ماساژ را بر روی خود اینگونه بیان داشتند:

استفاده از ماساژ افلوراژ بر روی ناحیه کمر، خاجی و شکم موجب گرم شدن موضع شده وبافت ها را از حالت گرفتگی و در هم تنیدگی رها کرد و آرامش و راحتی خاصی به خصوص در ناحیه کمر القا نمود. بانوان تاثیر ماساژ افلوراژ با پاشنه دست را به صورت طولی در ناحیه کمر بیشتردانسته اند.

ماساژ پتریساژ که حرکاتی، قوی و درگیرتر نسبت به ماساژ افلوراژ را به همراه دارد موجب شد تا عضلات اطراف ناحیه ماساژ درگیرشده ومناطق وسیع تری را دربر گیرد، این ماساژ تاثیر زیادی در بر طرف کردن درد ناحیه بین خاجی و کمر داشت و احتباس خون را تا حد زیادی کاهش داد[۳].

بانوان تاثیر حرکت پتریساژ شصت در دو سمت ناحیه کمر مخصوصا بین خاجی و کمر را  بیشتر دانستند.

در مورد ماساژ بازتابی از سوی ماساژ گیرنده ها مواردی ذکر نشد، اما از دیدگاه محقق موارد زیر قابل پیش بینی است:

•  غده هیپوفیز:کاهش التهابات واسترس ها
•  تیروئید و پاراتیروئید: تنظیم کلسیم خون و آرامش کلی بدن
•  غده فوق کلیوی: کاهش تورم سینه ها
• کلیه ها: کاهش تورم نسوج و دفع آب اضافی بدن
•  تخمدان ها: ترشح هورمون پروژسترون

نتایج و یافته ها

•  پس از آغاز ماساژ در روز قبل ازقائدگی خونریزی نسبت به قبل زودتر آغاز گردید.
•  لخته و خون لزج درهمان روز اول و در خونریزی اول از دهانه رحم خارج شد در حالی که  این عمل در حالت عادی در روز دوم انجام می شد.
•  درد در ناحیه خاجی و کمر به حداقل رسید و در ناحیه کمر تنها سنگینی حس می شد و درد تقریباً محو شد.
•  خستگی و بی حالی عمومی بدن کاهش قابل ملاحظه ای یافت.
•  کل دوره از ۷ الی ۹ روز به ۵ تا۸  روز کاهش پیدا کرد.
•  حالت خشکی بدن در صبح هنگام کاهش یافت .
•  در دوره تحقیق استفاده از قرص های مسکن جهت کاهش دردها از بین رفت .
•  مصرف قرصهای ضد بارداری که جامعه ی آماری جهت تنظیم دوره بکار می برند در ماه دوم تحقیق از بین رفت.
•  درد و سفتی سینه ها کاهش چشمگیری پیدا کرد.
•  پس از ماساژ خونریزی در روزهای اول و دوم شروع دوره از حالت عادی قبل از ماساژ شدیدتر شد.

بحث و نتیجه گیری

براساس نتایج برگرفته از تحقیق انجام شده می توان اینگونه ابراز کرد که ماساژ تاثیر مثبت و قابل تاملی بر دوران قائدگی بانوان دارد و می تواند آن ها را سریع تر و با آسودگی خاطر بیشتری به زندگی عادی بازگرداند.

همچنین ماساژ توانسته دردها و تالماتی که چه از نظر جسمی و چه روحی به آنها وارد شده را تقلیل داده وکمک شایانی به بانوان دهد، ماساژ به عنوان  یک شیوه غیر دارویی و قابل استفاده جهت کاهش درد ناشی از قائدگی دردناک در روزهای اول دوره در زنان و دختران شناخته شده است.

اما این که کدام یک از شیوه های ماساژ ذکر شده در تحقیق توانسته تاثیر بیشتری داشته باشد را شاید بتوان اینگونه پاسخ داد که، ماساژ های بکارگرفته شده مکمل یکدیگرند و هر کدام را باید با سلسه مراتب خاص خود اجر اکرد تا به نتایج موردنظر رسید .

در این تحقیق سعی شده است تا حد امکان پژوهش به سمتی جهت دهی شود تا بتواند اطلاعات مناسب وکاربردی را دراختیار خوانندگان و بانوان محترم قرار دهد.

فیض الله رضائیان تیار، سکینه حاجی رجبی

کارشناس مجموعه تربیت بدنی و علوم ورزشی و تکنسین ماساژ- کارشناس ارشد مدیریت و برنامه ریزی ورزشی

[۱]- ۴ دوره قائدگی

[۲]- توسط جامعه آماری طبق روال دوره ها ی قبلی اعلام شد

[۳] – دردومورد ازجامعه اماری درحین کار کردن ماساژ پتریساژ خونریزی روان مشاهده شد.